Фільтраваць
Імёны
Падзеі
Помнікі
Рэгіён
Прадметы
Установы
Спадчына: Дамачава

Аляксандр Якімавіч Гаўрылюк нарадзіўся 23 красавіка 1911 г. у в. Забалоцце Бельскага павета Сядлецкай губерні (цяпер Бельскага ваяводства, Польшча) у сялянскай сям’і. У час Першай сусветнай вайны сям’я была ў бежанцах у Пецярбургу, Варонежскай і Харкаўскай губернях. Яго бацька служыў у расійскай арміі, у 1917 г. удзельнічаў у штурме Зімняга палаца, потым ў родным сяле ўзначаліў рэвалюцыйны камітэт.

Аляксандр Міхайлавіч Валковіч нарадзіўся 5 лістапада 1950 г. у г. Брэсце ў сям’і вайскоўца. Яго бацька, Міхаіл Ільіч Валковіч, удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, узнагароджаны ордэнамі і медалямі; працаваў зампалітам Дамачаўскага касцёва-сухотнага санаторыя. Маці, Лідзія Іларыёнаўна (Казлова), перажыла акупацыю ў роднай вёсцы, адкуль у 1943 г. за выратаванне яўрэйскай сям’і была адпраўлена на прымусовую працу ў Нямеччыну, працавала ў якасці прачкі нямецкага шпіталя ў розных краінах: Германіі, Аўстрыі, Італіі. Была вызвалена ў 1945 г. амерыканскімі войскамі ў г. Карціна-д-Ампеццо (Італія). Пасля вайны працавала ў розных месцах, але асноўным месцам да выхаду на пенсію была бібліятэка Дамачаўскай сярэдняй школы.

Мястэчка Дамачава Брэсцкага павета Гродзенскай губерні (цяпер г. п. Дамачава Брэсцкага раёна Брэсцкай вобласці) на пачатку ХХ ст. было цэнтрам воласці, тут пражывалі каля 1200 чалавек, працавалі народнае вучылішча (63 вучні), лячэбніца, паштовае аддзяленне, паліцэйскі ўчастак.

У час нямецка-фашысцкай акупацыі ў г. п. Дамачава (цяпер Брэсцкага раёна) Брэсцкай вобласці быў размешчаны гарнізон. Фашысцкія гарнізоны з’яўляліся ўвасабленнем палітыкі запалохвання і гвалту, былі апорнымі пунктамі бяспекі тылу войск, эканамічнага грабяжу. Каля 150 салдат вермахта размяшчаліся за 400 м ад пасёлка ў двухпавярховым школьным будынку з цэглы, прыстасаваным для кругавой абароны. Каля 100 салдат паліцыі і жандармерыі размяшчаліся ў найбольш моцных будынках у цэнтры пасёлка. На чыгуначнай станцыі Дамачава, якая за 3 км ад пасёлка, гітлераўцы ўзвялі ўмацаванні, добра яе ахоўвалі.

Адно з жудасных злачынстваў нямецка-фашысцкіх захопнікаў на Беларусі адбылося ў лесе недалёка ад пасёлка Дамачава Брэсцкага раёна Брэсцкай вобласці. На шашы Брэст – Тамашоўка знаходзiцца манумент: ля мармуровай стэлы чацвёра дзетак узнімаюцца ў неба. Гэта помнік выхаванцам Дамачаўскага дзіцячага дома, якіх расстралялі фашысты ў верасні 1942 года.

Гарадскі пасёлак Дамачава з 1940 года быў раённым цэнтрам Брэсцкай вобласці. Як і ва ўсіх райцэнтрах, створаных пасля далучэння Заходняй Беларусі да БССР, тут з’яўляліся адпаведныя ўстановы, у тым ліку бібліятэчныя. З успамінаў Т. І. Лобач, былога бухгалтара Дамачаўскага пассавета: «Дамачаўская бібліятэка была створана яшчэ да вайны. Знаходзілася яна на вуліцы Леніна ў драўляным двухпавярховым будынку». У час Вялікай Айчыннай вайны, а Дамачава было акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі з першага дня, бібліятэка была страчана.

Сцяпан Кандратавіч Шахметаў нарадзіўся 15 студзеня 1901 года ў мястэчку Лёзна Віцебскай губерні (цяпер г. п. Лёзна Віцебскай вобласці). У трынаццаць год пачаў свой працоўны шлях. Служыў у Чырвонай арміі. З 1923 года працаваў на прадпрыемствах Віцебска, яго неаднаразова выбіралі сакратаром партыйнай ячэйкі.

Аляксандр Міхайлавіч Валковіч нарадзіўся 5 лістапада 1950 года ў горадзе Брэсце ў сям’і вайскоўца. Бацькі родам з вескі Асмолавічы Магілеўскай вобласці, з саслоўя сялян і салдат. Дзед па маці Максім Кудлоў – кавалер чатырох салдацкіх крыжоў Св. Георгія, у Першую сусветную ваяваў пластуном-разведчыкам у арміі генерала Брусілава.